10 januari 2016

10 januari 2016
Doop van de Heer – Heer, vernieuw ons geloof!

Jesaja 40, 1 -5, 9 – 11
Titus 2, 11 – 14; 3, 4-7
Lucas 3, 15-16 en 21- 22.

Intro
Het is de laatste zondag van de Kersttijd.
Met Kerst hebben we geboorte van Jezus gevierd.
De komst van Jezus als ‘Licht voor de volken’.
Vraag is hoe we dat Licht in het nieuwe jaar met ons mee blijven dragen en ook kunnen uitstralen.

In het evangeliegedeelte van vanmorgen maken we een sprong in de tijd.
Jezus staat aan het begin van zijn openbare optreden.
De gebeurtenissen spelen zich af aan de oever van de Jordaan waar hij wordt gedoopt door Johannes de Doper. Hij wordt niet alleen gedoopt door Johannes de Doper met water maar hij ontvangt ook de Heilige Geest. Een gebeurtenis die van groot belang is voor het vervolg van Jezus’ optreden en daarmee voor ons.

Overweging

Sinds advent wordt er gelezen uit het evangelie volgens / van Lucas.
In zijn voorwoord schrijft Lucas dat hij zich richt tot ene Theofilus, naar alle waarschijnlijkheid een Romeinse hoogwaardigheidsbekleder. Mogelijk is er voor Lucas reden om extra aandacht te hebben voor het Romeinse bestuur. Maar ik denk dat hij vooral duidelijk wil maken, dat hoewel het verhaal over Jezus van Nazareth vanuit Rome gezien zich afspeelt in een uithoek van het Romeinse Rijk, het toch van groot belang zal blijken te zijn voor de wereldgeschiedenis. Daarom vermeldt hij heel duidelijk allerlei ‘data’ en geografische bijzonderheden.
Ook aan het begin van hoofdstuk 3 noemt hij weer de leiders van die tijd. Het geeft mij de idee dat hij wil zeggen: ‘Het waren onzekere tijden, het land Israël was bezet, het volk werd onderdrukt, maar toch waren er ook hoopvolle tekenen’.
Het is herkenbaar. Veel mensen beleven onze tijd ook als onzeker. Het zijn tijden van grote veranderingen. We zouden zo graag in de toekomst kijken om te weten hoe het verder moet met die eindeloze stroom vluchtelingen, met de oorlogen. Wat te denken van de uitspraken van verschillende wereldleiders. Hoe verder in het Midden Oosten. Hoe verder met Europa? Er zijn zo veel vragen te stellen. Het kan je soms zelfs bang maken. In tijden waarin aan veel zekerheden / dingen getwijfeld wordt heb je van tijd tot tijd een hoopvol teken nodig om de moed er in te houden. Vb. Mensen die met beperkte middelen hun wijk opknappen en zo voor onderlinge verbinding zorgen…

In de tijd van het optreden van Johannes was dat niet anders. De Romeinen hadden het land bezet en de mensen werden onderdrukt. Maar diep in het hart van het volk leeft de verwachting dat God zijn Messias zal sturen om het lot van het volk ten goede te keren. Dat er licht zal komen in hun duisternis. De boodschap van Johannes doet de mensen denken aan de profetie van Jesaja. De profeet Jesaja verkondigt in het gedeelte dat we vanmorgen lazen ook dat er een eind aan het lijden van het volk zal komen. Het optreden van Johannes de Doper, maakt zo’n indruk dat het volk zich afvraagt of hij niet de verwachte Messias is. Maar zelf verwijst Johannes heel duidelijk naar iemand die na hem zal komen.
Wat Johannes verkondigt raakt de mensen. Van overal vandaan komen ze hoopvol toegestroomd. Ook Jezus voegt zich bij hen. Ook hij kent de vragen die leven onder het volk. Ten diepste is hij ook op zoek naar een antwoord op zijn eigen vraag, naar de weg die hij moet gaan.
‘Wie ben ik? Wat wil God van mij? Die vragen zullen gevoed, aangewakkerd zijn door alles wat hij om zich heen ziet gebeuren.
Die vragen houden hem bezig. En de weg die Johannes wijst spreekt hem aan.
Het is daarom dat hij aanschuift in de lange rij van mensen uit alle lagen van de bevolking. Je ziet ze voor je: soldaten, tollenaars, prostituees, arme en verarmde mensen. Allemaal mensen op zoek naar een antwoord op hun vragen. Mensen met wie Jezus zich levenslang solidair heeft gevoeld.

Uiteindelijk is ook Jezus aan de beurt. Hij gaat het water in laat zich door Johannes dopen. Het wordt een beslissend moment in zijn leven. Een gebeurtenis die zijn leven overhoop haalt.
Je zou het een mystieke ervaring kunnen noemen. Een ervaring waarbij hij tot in het diepst van zijn ziel geraakt wordt. Vanaf dat moment is alles anders.

Lucas beschrijft het in beelden die hij gelezen heeft bij de profeet Jesaja.
Toen hij aan het bidden was, werd de hemel geopend en daalde de Heilige Geest in de gedaante van een duif op hem neer.
Wanneer je dit leest is het zoveel dat je het even op je in moet laten werken.
Er staat twee keer: er geschiedt, dat is een belangrijke uitspraak want het maakt duidelijk dat er iets gebeurt van Godswege.

De hemel wordt geopend. Het roept herinnering op aan het kerstverhaal.
Maar hier verschijnt ook een duif. De duif als de vogel van het nieuwe begin die we kennen van het verhaal van Noach. De duif met de olijftak. De olijftak als teken dat nieuw leven mogelijk is. Maar ook als symbool van de Geest. De Geestkracht van God. Door die kracht van Godswege wordt Jezus aangeraakt. En als een vreugdekreet klinkt uit de hemel een stem: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon’. Daardoor ontstaat bij Jezus het besef dat God hem op een unieke manier liefheeft.
Hij heeft heel sterk de Aanwezigheid van God ervaren en vanaf dan zijn leven daarop afgestemd. Die weg is niet zonder crises geweest maar hij blijft trouw aan zijn roeping ondanks alles. Vanuit zijn verbondenheid met God gaat Jezus naar mensen toe. Hij gaat uitdrukkelijk naar mensen die aan de rand moeten leven. Zo toont Jezus hoe God is. Jezus laat zien dat God een God van mededogen is, vol van liefde.

Hij zocht daarvoor ook regelmatig de stilte op om tijd te nemen voor gebed. Om zich weer te bepalen waartoe hij geroepen was.

De stilte zoeken, stilstaan, naar binnen gaan. Dat is tegenwoordig heel actueel.
Het vergt oefening in onze hectische tijd. Vertragen.
Het is belangrijk om stil te staan bij wat voor jou belangrijk is. Stilstaan bij wat de boodschap van de Bijbel voor jou kan betekenen.

Aan het begin van dit nieuwe jaar 2016 wens ik u toe dat er Licht op uw leven mag vallen. Dat wij in het volle licht gezet worden van Gods liefde en die van medemensen. Dat wij ons ook aangeraakt mogen weten. Aangeraakt door de Geestkracht van God en dat zo in ons handelen iets van dat Goddelijke licht zichtbaar wordt voor anderen.

Ik wil eindigen met een couplet uit een lied dat door Rolinka Hassefrass geschreven is waarin dit mooi verwoordt wordt:

5.
Licht vraag ik en dan gebeurt het
Soms heel even in de tijd
Licht draag jij en dan gebeurt het
Dicht bij jou of wereldwijd
Door je zijn, je woorden, daden
Stroomt het licht over de rand
Overvloedig mag je delen
Van het goede uit jouw hand